Skleroterapia(obliteracja) to metoda zamykania niewydolnych naczyń żylnych i teleangiectazji poprzez podawanie leków w drodze iniekcji. Pod wpływem leku dochodzi do uszkodzenia błony wewnętrznej naczynia żylnego, co powoduje zwłóknienie i wyłączenie go z układu żylnego. Na skutek zwłóknienia żylak lub pajączek naczyniowy staje się niewidoczny.
Celem sklerotyzacji /obliteracji jest trwałe zlikwidowanie przepływu w żylakach poprzez wstrzykiwanie do nich szczególnego rodzaju substancji leczniczych i przez to ich omijanie (bypassing).
Obliteracja nie powinna już być uważana za metodę konkurencyjną w stosunku do leczenia chirurgicznego, ale w większości przypadków jako znaczące leczenie uzupełniające.
Częto jest to metoda uzupełniająca do klasycznej operacji usunięcia żylaków metodą strippingu ( usunięcia żyły odpiszczelowej). Jeśli to konieczne, każde pozostające żylaki gałęzi bocznych, jak również żylaki siatkowate i "pajączki"(reticular & spider varicose veins) mogą być obliterowane.
Skleroterapia jest także alternatywnym leczeniem dla pacjentów, którzy nie życzą sobie leczenia operacyjnego lub operacja jest przeciwwskazana z powodu współistniejących chorób.
Wskazania do zabiegu
Najczęstszym wskazaniem do skleroterapii jest efekt kosmetyczny czyli pajączki ud i podudzi. Często skleroterapię stosuje się jako uzupełnienie po leczeniu chirurgicznym gdy na nogach pozostają na tyle małe zmiany, że nie można ich usunąć chirurgicznie.
Przebieg zabiegu
Zabieg wykonuje się w pozycji leżącej, poprzez iniekcję podajemy preparat w odpowiednim stężeniu zależnym od kalibru naczynia. W czasie jednej sesji wykonuje się od kilku do kilkudziesięciu nakłuć. Po zabiegu zakłada się opatrunek uciskowy na okres do 72 godzin. Po zabiegu zaleca się chodzenie przez 15-20 minut. Bezpośrednio po zabiegu w miejscu podania środka obliterującego powstaje rumień i obrzęk. Dla zmniejszenia tego efektu zalecamy po zabiegu schładzanie miejsc ostrzykiwanych.
Część naczyń znika od razu, pozostałe w ciągu kilku tygodni. Przy skleroterapii większych żylaków przez kilka tygodni może utrzymywać się stwardnienie i tkliwość na przebiegu zamkniętego naczynia. Normalnym zjawiskiem po skleroterapii są siniaki w miejscu podania preparatu i na przebiegu zamykanych naczyń, zasinienia znikają w ciągu około 7 do 14 dni, przebarwienia na przebiegu niedrożnych naczyń utrzymują się przez kilka tygodni do kilku miesięcy.
Postępowanie po zabiegu
Po skleroterapii należy założyć na kończynę produkt uciskowy. W nastrzykniętych miejscach można zwiększyć ucisk za pomocą waty lub tamponów opatrunkowych. Bezpośrednio po zabiegu pacjent powinien chodzić przez około 30 minut – kompresja winna być stosowana przez kolejne 24 godziny w sposób ciągły. Następnie należy kontynuować terapię uciskową przez okres od kilku dni do trzech tygodni, zależnie od średnicy i lokalizacji obliterowanych żylaków. Powodem i założeniem stosowania kompresji jest uzyskanie jak najmniejszych możliwych skrzeplin wewnątrznaczyniowych, redukcja objawów po skleroterapii, leczenie lub zapobieganie następstwom niepożądanym (np. zapalenie żył, powstawaniu przebarwień) albo profilaktyka epizodów zakrzepowo – zatorowych u chorych wysokiego ryzyka.
Przeciwwskazania
Przeciwskazaniem do zabiegu są: ciąża, świeża zakrzepica żylna, zabiegu nie wykonuje się u Pacjentów ze stwierdzoną dziedziczną skłonnością do zakrzepicy.
Najczęstszymi powikłaniami zabiegu są przebarwienia skóry w miejscu podania lub wytworzenie się siatki drobnych naczyń wokół miejsca podania (tzw.matting). Do innych możliwych powikłań należy zakrzepica żylna. Najcięższym powikłaniem jest martwica skóry, na szczęście występuje niezwykle rzadko.